Soru:
Bir bitki hücresi ve bir nitrit bakterisi (\(Nitrosomonas\)) düşünün. Bu iki canlının ortak ve farklı özellikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
- A) Her ikisi de inorganik maddeleri oksitleyerek enerji elde eder.
- B) Her ikisi de üretici (ototrof) canlılardır.
- C) Her ikisi de yaşamları için güneş ışığına doğrudan ihtiyaç duyar.
- D) Her ikisinde de organik madde sentezi sırasında oksijen gazı açığa çıkar.
Çözüm:
💡 Bu soru, bir fotosentetik canlı (bitki) ile bir kemosentetik canlının (nitrit bakterisi) karşılaştırılmasını istiyor. Öncelikle nitrit bakterisinin amonyağı (\(NH_3\)) nitrite (\(NO_2^-\)) oksitlediğini ve buradan enerji sağladığını hatırlayalım.
- ➡️ A) Her ikisi de inorganik maddeleri oksitleyerek enerji elde eder. → Bu sadece nitrit bakterisi için doğrudur. Bitki, enerjiyi ışıktan elde eder, inorganik madde oksitlemez.
- ➡️ B) Her ikisi de üretici (ototrof) canlılardır. → ✅ Doğru! Bitki (fotosentez ile) ve nitrit bakterisi (kemosentez ile) kendi organik besinlerini inorganik maddelerden üretirler. Yani her ikisi de ototroftur. Bu onların en temel ortak noktasıdır.
- ➡️ C) Her ikisi de yaşamları için güneş ışığına doğrudan ihtiyaç duyar. → Bu sadece bitki için doğrudur. Nitrit bakterisi ışığa ihtiyaç duymaz, hatta ışıkta yaşayamaz.
- ➡️ D) Her ikisinde de organik madde sentezi sırasında oksijen gazı açığa çıkar. → Bu sadece fotosentez (bitki) için doğrudur. Kemosentezde oksijen açığa çıkışı olmaz.
✅ Sonuç: İki canlı için de geçerli olan doğru ifade, her ikisinin de üretici (ototrof) olduğunu söyleyen B seçeneğidir.
