Soru:
Selüloz, bitki hücre duvarının temel yapı taşıdır. Selülozun monomeri olan \(\beta\)-glikoz molekülleri, birbirine ters dönerek bağlandığı için insanlar ve diğer memeliler selülozu sindiremez. Buna göre, selülozun sindirilememesinin temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Glikozit bağlarının \(\alpha\) formunda olmaması
- B) Molekül ağırlığının çok yüksek olması
- C) Suda çözünmemesi
- D) Hidrojen bağları oluşturması
Çözüm:
💡 Bu soru, polisakkaritlerin yapısı ile işlevi (sindirilebilirlik) arasındaki ilişkiyi sorgulamaktadır.
- ➡️ İnsan vücudu, nişastayı parçalayan amilaz enzimlerine sahiptir. Nişasta, \(\alpha\)-glikoz birimlerinden oluşur ve enzimlerimiz bu \(\alpha-1,4\) glikozit bağlarını tanır ve parçalar.
- ➡️ Selüloz ise \(\beta\)-glikoz birimlerinden oluşur ve \(\beta-1,4\) glikozit bağları ile bağlanır.
- ➡️ İnsan sindirim sisteminde, \(\beta-1,4\) glikozit bağlarını hidroliz edecek (selülaz gibi) enzimler bulunmaz.
- ➡️ Bu nedenle sindirilemeyen selüloz, bağırsaklarda posa olarak kalır ve sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasına yardımcı olur.
- ➡️ Diğer seçenekler (yüksek molekül ağırlığı, suda çözünmeme) sonuçtur, ancak temel neden enzim-bağ uyumsuzluğudur.
✅ Doğru cevap, glikozit bağlarının farklı konfigürasyonda olduğunu belirten A) Glikozit bağlarının \(\alpha\) formunda olmaması seçeneğidir.
