Soru:
Türkiye, mutlak konumunun bir sonucu olarak \( 26°-45° \) Doğu boylamları arasında yer alır. Bu durumun pratik bir sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Doğu ve batı uçları arasında 76 dakikalık yerel saat farkı oluşması
- B) Dağların genel olarak doğu-batı yönlü uzanması
- C) Kuzeyinden esen rüzgarların sıcaklığı düşürmesi
- D) Akdeniz ve Karadeniz gibi farklı iklim tiplerinin görülmesi
Çözüm:
💡 Soru bize doğrudan mutlak konumun bir bileşeni olan "boylam"ın sonucunu sormaktadır. Boylamın en temel pratik sonucu yerel saat farklarıdır.
- ➡️ A seçeneği: İki boylam arasında 1° fark, 4 dakikalık zaman farkı yaratır. Türkiye'nin doğu (45°D) ve batı (26°D) uçları arasında \( 45 - 26 = 19° \) boylam farkı vardır. \( 19 * 4 = 76 \) dakika. Bu, mutlak konumun (boylamın) doğrudan bir sonucudur.
- ➡️ B seçeneği: Dağların uzanış yönü, daha çok Türkiye'nin jeolojik oluşum süreçleri (Alp-Himalaya kıvrım sistemi) ile ilgilidir. Mutlak konumla doğrudan bir ilişkisi yoktur.
- ➡️ C seçeneği: Rüzgarların sıcaklığa etkisi, enlem ve yer şekilleri gibi faktörlerle ilişkilidir, boylamla doğrudan ilgisi yoktur.
- ➡️ D seçeneği: İklim çeşitliliği, enlem, yükselti ve denizellik/karasallık gibi faktörlerin bileşkesiyle oluşur. Boylam tek başına iklim tipini belirlemez.
✅ Sonuç olarak, verilen boylam değerlerinin tek ve net pratik sonucu A seçeneğidir.
