Soru:
Bir öğrenci, "Disakkaritler zaten küçük moleküllerdir, bu yüzden sindirilmeden doğrudan kana karışabilirler." diye düşünmektedir. Bu düşünce neden yanlıştır? Açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu düşünce, besinlerin emilim mekanizması göz önüne alındığında yanlıştır. Disakkaritlerin emilebilmesi için mutlaka monomerlerine ayrılması gerekir.
- ➡️ Birinci Sebep (Taşıyıcı Proteinler): İnce bağırsak epitel hücrelerinin (fırçamsı kenar) zarında, monosakkaritleri (glikoz, galaktoz, fruktoz) taşımak için özel taşıyıcı proteinler bulunur. Disakkaritler için böyle bir taşıma sistemi yoktur.
- ➡️ İkinci Sebep (Geçirgenlik): Bağırsak epitel hücre zarı, büyük ve polar yapılı disakkarit moleküllerine karşı geçirgen değildir. Monosakkaritler ise daha küçük boyutları ve taşıyıcı proteinler aracılığıyla bu zardan kolaylıkla geçebilir.
- ➡️ Üçüncü Sebep (Osmotik Etki): Eğer disakkaritler sindirilmeden kana geçebilseydi, bu hücreler ve kan plazması için osmotik bir dengesizliğe yol açabilirdi.
✅ Sonuç: Disakkaritler, bağırsaklardan emilebilecek yapıda değildir. Emilim için mutlaka sindirilerek monosakkarit (örneğin glikoz, fruktoz, galaktoz) haline getirilmeleri gerekir. Bu nedenle tüm disakkaritler (sükroz, laktoz, maltoz) sindirime uğrar.
