Soru:
Bir tokamak cihazı, kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmek istenen füzyon reaksiyonu için hangi temel işlevleri yerine getirir? Bu işlevleri maddeler halinde yazınız.
Çözüm:
💡 Bir tokamak, plazmayı kontrol altına almak ve füzyon için gerekli koşulları sağlamak üzere tasarlanmıştır. Temel işlevleri şunlardır:
- ➡️ Plazma Üretimi ve Isıtma: Yakıt gazını (genellikle döteryum ve trityum) yüksek sıcaklıklara getirerek plazma haline dönüştürür ve bu plazmayı füzyon sıcaklığına (on milyonlarca derece) kadar ısıtır.
- ➡️ Sınırlama (Confinement): Oluşturulan süper sıcak plazmayı, manyetik alan kafesleri kullanarak fiziksel olarak hiçbir katı malzemenin dayanamayacağı cihaz duvarlarından uzak tutar.
- ➡️ Kararlılık Sağlama: Plazmanın manyetik alan içinde kararlı kalmasını sağlayarak aniden dağılmasını (disruption) veya cihaz duvarlarına temas etmesini engeller.
- ➡️ Enerji Hasadı: Füzyon reaksiyonu sonucu açığa çıkan yüksek enerjili nötronların kinetik enerjisini, cihazın dış kabındaki "blanket" (örtü) katmanında ısıya dönüştürerek dışarı alır.
✅ Bir tokamak, bu dört temel işlevi yerine getirerek Güneş'teki füzyon sürecini Dünya üzerinde taklit etmeye çalışır.
