Soru:
Tarihsel süreçte, insanların besinlere katkı maddeleri eklemesi, sanayi devrimi ile birlikte artmıştır. Günümüzde bir tüketici, marketten aldığı hazır bir sosun içindekiler kısmında aşağıdaki maddeleri görüyor:
- Domates püresi (%60)
- Su
- Şeker
- Modifiye nişasta
- Asitlik düzenleyici (E260)
- Kıvam artırıcı (E415)
- Renklendirici (E160c)
- Koruyucu (E202)
Bu bilgilere dayanarak, bu sosun tazelik ve doğallık açısından değerlendirilmesi ile ilgili aşağıdaki soruyu cevaplayınız:
"Bu sos, neden evde taze domateslerle yapılan bir sostan daha az doğal ve taze kabul edilir?" İki somut neden yazınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, modern gıda işleme teknikleri ile besinlerin doğallığının nasıl azaldığını anlamamızı sağlar. Çözüm için adımları inceleyelim:
- ➡️ Birinci Adım (İçerik Analizi): Listede "domates püresi" dışındaki tüm maddeler, besine sonradan eklenmiş işlenmiş bileşenlerdir. Özellikle E kodlu maddeler (E260, E415, E160c, E202) yapay veya endüstriyel olarak işlenmiş katkı maddeleridir.
- ➡️ İkinci Adım (Tazelik Karşılaştırması): Evde yapılan bir sos için taze, olgun domatesler hemen kullanılır. Market sosundaki domates püresi ise, uzun süre önce işlenmiş, muhtemelen konsantre edilmiş ve raf ömrünü uzatmak için koruyucu (E202) eklenmiş bir üründür. Bu, "taze" kavramıyla çelişir.
- ➡️ Üçüncü Adım (Doğallık Karşılaştırması): Evde yapılan sostaki tek içerik taze domates ve belki biraz doğal baharattır. Market sosunda ise, domatesin rengini taklit etmek için renklendirici (E160c), kıvamını ayarlamak için modifiye nişasta ve kıvam artırıcı (E415) gibi doğal olmayan bileşenler vardır. Bu maddeler, sosun orijinal doğal yapısını değiştirir.
✅ Sonuç olarak, bu sosun evde yapılan sostan daha az doğal ve taze olmasının iki somut nedeni:
1. Raf ömrünü uzatmak ve bozulmayı engellemek için koruyucu katkı maddeleri içermesi (Tazelik kaybı).
2. Renk, kıvam ve asitlik gibi özellikleri düzenlemek için yapay veya işlenmiş katkı maddeleri (E kodlu maddeler) eklenmesi (Doğallık kaybı).
