Tarihsel bilginin özellikleri nelerdir

Bir tarih öğrencisi, 1453 yılında İstanbul'un Fethi ile ilgili bir araştırma yapmaktadır. Bu süreçte hem Osmanlı hem de Bizans kaynaklarına ulaşmıştır. Ancak, bu kaynaklarda fetihle ilgili bazı çelişkili bilgiler (örneğin, surlardaki gedik sayısı veya savaşın belirli bir anında yaşananlar) olduğunu fark etmiştir. Bu durum, tarihsel bilginin hangi temel özelliğini ön plana çıkarmaktadır?

💡 Bu soru, tarihsel bilginin yorumlanabilir ve subjektif olma özelliklerine işaret eder. Farklı taraflar, olayları kendi bakış açılarından anlatır.

• ➡️ İlk adım, soruda verilen durumu analiz etmektir: Aynı olayla (İstanbul'un Fethi) ilgili iki farklı ve çelişkili kaynak (Osmanlı ve Bizans) bulunmaktadır.
• ➡️ İkinci adım, bu çelişkinin nedenini düşünmektir: Her kaynak, olayı kendi milli, dini, kültürel veya siyasi perspektifinden yazmış olabilir. Bu da bilginin mutlak ve tek bir gerçeklikten ziyade, yoruma açık olduğunu gösterir.
• ➡️ Üçüncü adım, bu durumun hangi tarihsel bilgi özelliğiyle eşleştiğini belirlemektir: Tarihsel bilgi, olgulara dayansa da, kaynakların sunduğu bu bilgilerin seçimi, vurgulanması ve aktarımı kaçınılmaz olarak bir subjektivite (öznelik) içerir.

✅ Sonuç olarak, bu durum tarihsel bilginin nesnellikten çok, yoruma ve öznelliğe açık bir nitelik taşıdığını ortaya koymaktadır.