Soru:
Tarihçi Kemal, 17. yüzyıl Osmanlı ekonomisi üzerine bir kitap yazmaktadır. Çalışmasını oluştururken aşağıdaki kaynaklardan hangilerini birincil kaynak olarak kullanması, araştırmasının "belgelere dayalı olma" özelliğini güçlendirir?
- I. Dönemin maliye defterleri ve tapu kayıtları
- II. Olayları yaşamış bir devlet adamının tuttuğu günlük
- III. 1980 yılında yazılmış bir Osmanlı İktisat Tarihi kitabı
- IV. Döneme ait bir tüccar mektubunun orijinali
Çözüm:
💡 Tarihsel bilginin en önemli özelliklerinden biri, belgelere ve kanıtlara dayalı olmasıdır. Bu belgelerin de "birincil kaynak" olması güvenilirliği artırır.
- ➡️ Birinci adım: Birincil kaynaklar, olayın yaşandığı dönemden kalan ve o dönemi doğrudan yansıtan belgelerdir (orijinal belgeler, günlükler, mektuplar, gazeteler vb.).
- ➡️ İkinci adım: İkincil kaynaklar ise birincil kaynakları kullanarak olaydan sonraki bir tarihte yazılan eserlerdir (derleme kitaplar, makaleler vb.).
- ➡️ Üçüncü adım: Seçenekleri değerlendirelim:
- ✅ I. Dönemin maliye defterleri → Birincil kaynak.
- ✅ II. Devlet adamının günlüğü → Birincil kaynak.
- ❌ III. 1980'de yazılmış kitap → İkincil kaynak.
- ✅ IV. Tüccar mektubunun orijinali → Birincil kaynak.
✅ Sonuç olarak, Kemal'in araştırmasının belgelere dayalılığını güçlendirecek kaynaklar I, II ve IV numaralı birincil kaynaklardır.
