Soru:
Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'ne ilişkin iki farklı tarihçinin yorumları incelendiğinde, bir tarihçinin "gaza ve cihat" fikrini merkeze alarak anlatı yazdığı, diğerinin ise "ekonomik ve sosyal" nedenleri ön planda tuttuğu görülmüştür. Bu durum, aşağıdaki tarihsel bilgi özelliklerinden hangisine doğrudan bir örnektir?
- A) Değişmezlik
- B) Kesinlik
- C) Yorumlama Farklılığı
- D) Nesnellik
Çözüm:
💡 Seçenekleri elemek için tarihsel bilginin doğasını anlamak gerekir. Adım adım gidelim:
- ➡️ Birinci Adım: Soruda, aynı dönemi inceleyen iki tarihçinin farklı nedenleri (gaza vs. ekonomik nedenler) öne çıkardığı belirtiliyor. Bu, tek bir "doğru" anlatı olmadığını gösterir.
- ➡️ İkinci Adım: A) Değişmezlik ve B) Kesinlik seçenekleri, tarihsel bilginin temel özellikleri arasında yer almaz. Tam aksine, tarihsel bilgi değişkendir ve mutlak kesinlik taşımaz.
- ➡️ Üçüncü Adım: D) Nesnellik, tarihçinin kişisel yargılarından arınmış olması anlamına gelir. Oysa bu örnekte her iki tarihçi de farklı bir odak noktası seçerek subjektif bir yorum yapmıştır.
- ➡️ Dördüncü Adım: Tarihçilerin olgulara farklı anlamlar yüklemesi, farklı sorular sorması ve farklı bakış açıları geliştirmesi, tarihsel bilginin en belirgin özelliklerinden olan C) Yorumlama Farklılığı'na işaret eder.
✅ Doğru cevap C) Yorumlama Farklılığı'dır.
