Soru:
Tarih öğretmeni Ahmet Bey, öğrencilerine tarihsel bilginin özelliklerini anlatırken şu ifadeyi kullanmıştır: "Geçmişte yaşanan olayların tam olarak aynısını yeniden yaşama ve gözlemleme şansımız yoktur. Bu nedenle tarihçiler, elde kalan belge ve kanıtlara dayanarak geçmişi yeniden inşa ederler."
Ahmet Bey'in bu açıklaması, tarihsel bilginin temel özelliklerinden hangisine vurgu yapmaktadır? Aşağıdaki seçeneklerden doğru olanı işaretleyiniz.
- A) Nesnellik
- B) Değişebilirlik
- C) Tekrarlanamazlık ve Dolaylılık
- D) Geçmişe Bağlılık
Çözüm:
💡 Soruyu adım adım çözelim:
- ➡️ 1. Adım: Soru kökünü dikkatlice okuyalım. Öğretmen, tarihsel olayların birebir aynısını tekrar deneyimleyemeyeceğimizi söylüyor.
- ➡️ 2. Adım: Bu durum, tarihsel bilginin deneysel bilimlerden (fizik, kimya gibi) temel farkını ortaya koyar. Deneysel bilimlerde bir olay laboratuvar ortamında tekrarlanabilir ve gözlemlenebilirken, tarihte bu mümkün değildir.
- ➡️ 3. Adım: Öğretmenin "belge ve kanıtlara dayanarak geçmişi yeniden inşa ederler" sözü, olaylara doğrudan tanık olunamadığı için bilgiye dolaylı yollardan (belgeler, eserler aracılığıyla) ulaşıldığını gösterir.
- ➡️ 4. Adım: Bu iki kavram bir arada düşünüldüğünde -yani olayların tekrarlanamaması ve bilgiye dolaylı yollardan ulaşılması- tarihsel bilginin "Tekrarlanamazlık ve Dolaylılık" özelliğine işaret eder.
✅ Sonuç: Doğru cevap C) Tekrarlanamazlık ve Dolaylılık seçeneğidir.
