Soru:
Tarih öğretmeni Ahmet Bey, öğrencilerine tarihsel bilginin özelliklerini anlatırken şu ifadeyi kullanmıştır: "Tarihçi, geçmişteki bir olayı yeniden inşa ederken, kendi döneminin bakış açısından ve sahip olduğu kaynaklarla sınırlıdır."
Bu ifade, tarihsel bilginin aşağıdaki özelliklerinden hangilerini doğrudan vurgulamaktadır?
- A) Değişebilirlik ve Yerellik
- B) Nesnellik ve Kesinlik
- C) Öznellik ve Görelilik
- D) Süreklilik ve Evrensellik
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için öğretmenin cümlesindeki anahtar kelimeleri ve bunların tarihsel bilgi özellikleriyle ilişkisini bulmalıyız.
- ➡️ İlk adım: Cümleyi analiz edelim. "Kendi döneminin bakış açısı" ifadesi, tarihçinin olaylara kendi zamanının değer yargıları ve anlayışıyla baktığını gösterir. Bu durum, tarihsel bilginin görelilik (relativite) özelliğine işaret eder.
- ➡️ İkinci adım: "Sahip olduğu kaynaklarla sınırlıdır" ifadesi ise, tarihçinin ulaşabildiği belge ve kanıtlara bağlı olduğunu anlatır. Yeni bir belge bulunduğunda bilgi değişebilir. Bu da tarihsel bilginin değişebilirlik özelliğidir.
- ➡️ Üçüncü adım: Seçenekleri inceleyelim. A) Değişebilirlik ve Yerellik (Yerellik vurgulanmamış), B) Nesnellik ve Kesinlik (Tam tersi vurgulanıyor), C) Öznellik ve Görelilik (Görelilik doğru, öznellik de tarihçinin kişisel yorumuyla ilişkili), D) Süreklilik ve Evrensellik (Vurgu yok).
✅ En kapsayıcı ve doğru cevap, "kendi bakış açısı" (öznellik) ve "kaynaklarla sınırlı olma" (değişebilirlik/görelilik) ifadelerini karşılayan C şıkkıdır.
