Soru:
Kükürt (S) atomu, SF6 (Kükürt hekzaflorür) bileşiğinde hem değerlik bağı teorisi hem de yükseltgenme basamağı kuralları açısından nasıl değerlendirilir? Hesaplayınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, genişletilmiş okteti olan elementlerde iki kavram arasındaki farkı dramatize etmektedir.
- ➡️ Değerlik Belirleme (Bağ Yapma Kapasitesi): SF6'de kükürt atomu, 6 tane flor atomu ile bağ yapmıştır. Bu, kükürt atomunun değerliğinin 6 olduğunu gösterir. Kükürt, periyodik tablonun 3. periyodunda olduğu için baş grup elementidir ve değerlik elektronları d orbitallerini de kullanarak 6 bağ yapabilir.
- ➡️ Yükseltgenme Basamağı Belirleme: Yükseltgenme basamağı kurallarına göre flor -1 alır. Bileşik yüksüzdür.
S + 6*(-1) = 0 → S - 6 = 0 → S = +6
- ➡️ Farkın Özeti: Burada kükürt atomu için değerlik 6, yükseltgenme basamağı ise +6 olarak bulunmuştur. Sayısal olarak aynı görünseler de anlamları çok farklıdır. Değerlik 6, "kükürt 6 tane bağ oluşturabilir" anlamına gelirken, +6 yükseltgenme basamağı, "kükürt atomunun 6 elektron kaybettiği (veya elektron çiftlerini daha elektronegatif flor atomuna kaptırdığı) varsayımsal bir durumu" ifade eder.
✅ Sonuç: Sayılar aynı olsa bile, değerlik bağ sayısıyla, yükseltgenme basamağı ise elektron dağılımının teorik bir yük hesabıyla ilgilidir. Bu, iki kavramın temel felsefesindeki ayrımı gösterir.
