Soru:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir "tarihi olgu"ya örnek olarak gösterilebilir? Sebebiyle birlikte açılayınız.
- I. Fatih Sultan Mehmet'in 29 Mayıs 1453'te İstanbul'a girmesi.
- II. İstanbul'un Fethi sonrasında bilim insanlarının İtalya'ya göç ederek Rönesans'ın başlamasına katkı sağlaması.
- III. Orta Çağ'da Avrupa'da feodalite rejiminin hüküm sürmesi.
Çözüm:
💡 Bu soruda, tarihi olgu ile tarihi olay ve olayın sonuçları arasındaki farkı görmemiz gerekiyor.
- ➡️ Birinci Adım: Tarihi olay, tek, somut, yeri ve zamanı belli olan durumlardır. I. ifade buna örnektir ("29 Mayıs 1453" tarihi ve "İstanbul'a girmesi" eylemiyle).
- ➡️ İkinci Adım: Tarihi olgu ise, olayların sonuçlarıyla birlikte oluşturduğu daha geniş, soyut ve süreklilik gösteren durumlardır. III. ifade buna mükemmel bir örnektir. "Feodalite rejimi" yüzlerce yıl süren, toplumsal, siyasi ve ekonomik yapıyı şekillendiren bir olgudur.
- ➡️ Üçüncü Adım: II. ifade ise bir tarihi olayın (İstanbul'un Fethi) doğurduğu bir tarihsel nedensellik veya sonuçtur. Tek başına bir olgu değil, daha büyük bir olguya (Rönesans) katkı sağlayan bir zincirin halkasıdır.
✅ Sonuç: Verilen ifadelerden bir tarihi olguya örnek III. ifadedir. Çünkü uzun bir zaman diliminde gerçekleşmiş, toplumsal yapıyı belirlemiş genel ve soyut bir durumu ifade eder.
