Soru:
Aşağıdaki cümlede geçen "gözlükçülerde" kelimesini kök ve eklerine ayırınız. Eklerin türlerini (yapım eki/çekim eki) belirtiniz.
Çözüm:
💡 Kelimeyi incelemeye kökünden başlayalım ve sondan ekleri teker teker çıkaralım.
- ➡️ Kök: "göz" isim köküdür.
- ➡️ 1. Ek: "-lük" → Göz kökünden, "göze takılan araç" anlamında yeni bir isim türetmiştir. Bu bir yapım ekidir. (göz-lük)
- ➡️ 2. Ek: "-çü" → "Gözlük" kelimesinden, "gözlük satan veya yapan kişi" anlamında yeni bir isim (meslek adı) türetmiştir. Bu bir yapım ekidir. (gözlük-çü)
- ➡️ 3. Ek: "-ler" → "Gözlükçü" kelimesine çokluk anlamı katmıştır. Kelimenin anlamını değil, sayısını değiştirdiği için bu bir çekim ekidir. (gözlükçü-ler)
- ➡️ 4. Ek: "-de" → Kelimeyi "-de hal eki" ile tamamlayarak bulunma anlamı katmıştır. Bu bir çekim ekidir. (gözlükçüler-de)
✅ Sonuç: göz (kök) + -lük (yapım eki) + -çü (yapım eki) + -ler (çekim eki) + -de (çekim eki)
