Soru:
"Sevgisizlikten yakınıyordu." cümlesindeki altı çizili ekleri inceleyiniz. Bu eklerin türleri ve işlevleri nelerdir?
Çözüm:
💡 Ekleri sırayla inceleyelim. Unutmayalım, yapım ekleri yeni kelime türetir, çekim ekleri ise kelimenin cümle içindeki görevini belirler.
- ➡️ 1. Ek ("-gi"): "Sev-" fiil köküne gelerek, "sevgi" ismini türetmiştir. Fiilden isim yapan bir yapım ekidir.
- ➡️ 2. Ek ("-lik"): "Sevgi
siz" kelimesine gelmiştir. Önce "-siz" yapım ekini görelim: "Sevgi" ismine gelerek "sevgisiz" (sevgiye sahip olmayan) anlamında bir sıfat türetir. Bu bir yapım ekidir. Daha sonra "-lik" eki, "sevgisiz" sıfatına gelerek "sevgisizlik" (sevgiye sahip olmama durumu) ismini türetir. Bu da bir yapım ekidir.
- ➡️ 3. Ek ("-ten"): "Sevgisizlik" kelimesine gelmiş ve onu "-den hal eki" ile tamamlayarak "neden, sebep" anlamı katmıştır. Kelimenin anlamını değil, cümledeki ilişkisini belirttiği için bu bir çekim ekidir.
✅ Sonuç: "-gi" ve "-lik" ekleri yeni kelimeler türettiği için yapım eki; "-ten" eki ise kelimeyi cümleye bağladığı için çekim ekidir.
