Soru:
"Bu kitap, yazarın en sevdiğim öykü kitabımdan daha etkileyici." cümlesinde altı çizili "kitabımdan" sözcüğündeki ekleri inceleyiniz. Bu sözcükteki yapım ve çekim eklerinin sayısı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
- A) 1 Yapım Eki - 2 Çekim Eki
- B) 1 Yapım Eki - 3 Çekim Eki
- C) 0 Yapım Eki - 3 Çekim Eki
- D) 0 Yapım Eki - 2 Çekim Eki
Çözüm:
🧠 Bu tür sorularda sözcüğü eklerine en doğru şekilde ayırabilmek için kökten başlayıp ekleri teker teker eklemek gerekir.
- ➡️ 1. Adım: Kökü Bulma - Sözcüğün kökü Arapça kökenli "kitap" ismidir.
- ➡️ 2. Adım: Yapım Eki Var mı? - Köke doğrudan bir yapım eki gelmemiştir. "-lı, -sız, -cı" gibi bir ek alarak yeni anlamlı bir sözcük oluşmamıştır. Bu nedenle yapım eki yoktur (0).
- ➡️ 3. Adım: Çekim Eklerini Sıralama - Sözcüğe gelen çekim ekleri şunlardır:
- 1. İyelik Eki (Aitlik Eki): "-ım" eki (benim kitabım) ➡️ 1. Çekim Eki
- 2. Kaynaştırma Harfi: İyelik ekinden sonra hal eki geleceği için araya kaynaştırma harfi "ı" girer. Bu bir ek değildir.
- 3. Çıkma (Ayrılma) Hal Eki: "-dan" eki ➡️ 2. Çekim Eki
✅ Sonuç: Sözcükte 0 yapım eki ve 2 çekim eki ("-ım" ve "-dan") bulunur. Cevap: D seçeneğidir.
