Soru:
"Balıkların" kelimesini kök ve eklerine ayırırken, kökün "bal" olduğunu söyleyebilir miyiz? Nedenini açıklayarak doğru ayrımı yapınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, bizi yanıltabilecek bir duruma dikkat çekiyor. Görünüşte "bal" bir kelime köküdür, ancak burada durum farklıdır. Anlam ilişkisini sorgulamamız gerekir.
- ➡️ 1. Adım: Anlam İlişkisini Kontrol Et: "Bal", arıların yaptığı tatlı bir besindir. "Balık" ise suda yaşayan bir hayvandır. "Bal" ile "balık" arasında bir anlam bağı yoktur.
- ➡️ 2. Adım: Gerçek Kökü Bul: Kelimenin temel anlamı "su canlısı"dır. Bu anlamı tek başına karşılayan en sade biçim "balık"tır. Bu nedenle kök, "balık" ismidir. "Balık" kelimesi, daha küçük parçalara ayrılamayan bir gövde (birleşik kök değil, basit yapılı bir kelime) kabul edilir.
- ➡️ 3. Adım: Ekleri Ayır: Kökümüz "balık" olduğuna göre, ekleri ona ekleriz: balık - lar - ın
(İsim Kökü - Çoğul Eki - İlgi Eki [-ın, tamlama kurar veya 2. tekil şahıs iyelik eki olabilir])
✅ Sonuç: Hayır, kök "bal" değildir. Çünkü kök, kelimenin gerçek anlamını taşıyan en küçük parçasıdır ve "bal" ile "balık" arasında anlam bağı yoktur. Doğru ayrım balık - lar - ın şeklindedir.
