Soru:
Aşağıdaki dörtlük, İslamiyet öncesi Türk şiirinin hangi türüne aittir? Bu türün nazım birimi ve ölçüsü nedir?
"Keldi esin esneyü
Kadka tümen tüsneyü
Kükredip ögüz yaşnı
Kağdu körtle kişneyü"
Çözüm:
💡 Şiirin konusuna ve yapısal özelliklerine bakalım.
- ➡️ 1. Adım: Konuyu Belirleme: Dörtlükte rüzgarın esmesi, dağların görünmesi, nehrin kükremesi ve atın kişnemesi gibi doğa ve hayvan betimlemeleri vardır. Bu, bir doğa ve av sahneleri şiiridir.
- ➡️ 2. Adım: Türü Tanımlama: İslamiyet öncesi dönemde; sığır (av) ve şölen törenlerinde, kopuz eşliğinde söylenen, genellikle aşk, doğa ve yiğitlik konularını işleyen şiirlere Koşuk denir.
- ➡️ 3. Adım: Yapısal Özellikleri Yazma: İslamiyet öncesi Türk şiirinin genel yapısal kuralları bu tür için de geçerlidir.
- Nazım Birimi: Dörtlük
- Ölçü: Hece ölçüsü (genellikle 7'li veya 8'li hece kalıbı)
✅ Sonuç: Bu dörtlük bir Koşuk örneğidir. Nazım birimi dörtlük, ölçüsü ise hece ölçüsüdür.
