Soru:
"İnsanlar, yaşadıkları çevredeki doğal unsurları değiştirerek beşeri unsurlar oluşturur." Aşağıdaki örneklerden hangisi bu duruma en iyi örnek olur?
- Bir vadiye baraj yapılması
- Güneş'in doğuşunun izlenmesi
- Rüzgârın esme yönünün belirlenmesi
- Bir orman yangınının çıkması
Çözüm:
💡 Soru kökü, insanın doğayı değiştirip dönüştürdüğü bir süreci anlatmaktadır. Bu süreci en net gösteren örneği bulmalıyız.
- ➡️ I) Bir vadiye baraj yapılması: İnsanlar, doğal bir unsur olan vadiyi ve akarsuyu, enerji üretmek veya su depolamak amacıyla değiştirir. Bu değişiklik sonucunda yeni bir beşeri unsur (baraj gölü ve barajın kendisi) ortaya çıkar. Bu, insanın doğayı değiştirmesine mükemmel bir örnektir.
- ➡️ II) Güneş'in doğuşunun izlenmesi: Bu, insanın bir doğal olayı (Güneş'in hareketi) pasif olarak gözlemesidir. Herhangi bir değişiklik veya dönüşüm söz konusu değildir.
- ➡️ III) Rüzgârın esme yönünün belirlenmesi: Bu, bir doğal unsuru (rüzgârı) anlamaya yönelik bir gözlem faaliyetidir. İnsan burada doğayı değiştirmemektedir.
- ➡️ IV) Bir orman yangınının çıkması: Bu, doğal bir süreç (yıldırım düşmesi) veya insan hatası sonucu gerçekleşebilir. Ancak bu, insanın kasıtlı olarak bir beşeri unsur yaratma eylemi değildir; genellikle istenmeyen bir sonuçtur.
✅ Sonuç: En iyi örnek I numaralı seçenektir, çünkü insanın bir doğal unsuru (vadi/akarsu) kasıtlı olarak değiştirip yeni bir beşeri unsur (baraj) yarattığını net bir şekilde gösterir.
