Soru:
Demokrasinin vazgeçilmez ilkelerinden hukukun üstünlüğü kavramını tanımlayarak, bu ilkenin günlük yaşamda bir vatandaş için ne anlama geldiğini iki somut örnekle açıklayınız.
Çözüm:
💡 Hukukun üstünlüğü, devletin ve tüm bireylerin işlem ve eylemlerinin yazılı hukuk kurallarına uygun olması, hiç kimsenin kanunların üzerinde olmaması anlamına gelir. Bu, keyfi uygulamaların önüne geçer.
- ➡️ Adım 1 - Tanım: Bu ilke, yönetenlerin de yönetilenler gibi aynı kanunlara tabi olmasını ifade eder. Kanunlar herkes için aynı şekilde uygulanır.
- ➡️ Adım 2 - Vatandaş Açısından Anlamı (Örnek 1): Bir vatandaş, trafik cezasına itiraz ettiğinde, bu itirazının bağımsız bir mahkeme tarafından tarafsız bir şekilde değerlendirileceğinden emin olabilir. Yetkili bir kişi, kanunda yeri yoksa cezayı keyfi olarak kaldıramaz.
- ➡️ Adım 3 - Vatandaş Açısından Anlamı (Örnek 2): Bir vatandaş, devletten bir hizmet alırken (örneğin, pasaport başvurusu) memurun kişisel keyfi davranışlarıyla değil, önceden belirlenmiş açık ve nesnel kurallara göre işlem yapılacağını bilir. Bu, bürokraside öngörülebilirliği sağlar.
✅ Sonuç olarak, hukukun üstünlüğü, vatandaşın devlet karşısında güvende hissetmesini ve haklarının korunduğunu bilmesini sağlayan temel güvencedir.
