Soru:
Aşağıdaki molekül çiftleri arasında hangi tür moleküller arası kuvvetler (İndüklenmiş dipol - indüklenmiş dipol, Dipol - dipol, Hidrojen bağı) etkilidir?
- H2O ve C2H5OH (Etanol)
- CO2 ve N2
- NH3 ve H2O
Çözüm:
💡 Bu soru, farklı türdeki moleküller arasında oluşan etkileşimleri tanımamızı istiyor. Önce moleküllerin polaritesini ve hidrojen bağı yapıp yapamayacaklarını kontrol etmeliyiz.
- ➡️ Adım 1: (a) şıkkı için - Hem H2O hem de C2H5OH polar moleküllerdir ve her ikisinde de O-H bağı bulunur. Bu, hem moleküllerin kendi aralarında hem de birbirleriyle hidrojen bağı oluşturabilecekleri anlamına gelir. Ayrıca dipol-dipol ve London kuvvetleri de mevcuttur, ancak baskın olan etkileşim hidrojen bağıdır.
- ➡️ Adım 2: (b) şıkkı için - CO2 (lineer ve simetrik) ve N2 (apolar) molekülleri apolardır. Apolar moleküller arasındaki tek etkileşim, geçici dipollerden kaynaklanan İndüklenmiş dipol - indüklenmiş dipol (London dağılma kuvvetleri)dir.
- ➡️ Adım 3: (c) şıkkı için - NH3 (amonyak) ve H2O (su) molekülleri her ikisi de polardır. NH3'de N-H, H2O'da ise O-H bağı vardır. Bu durum, birbirleri arasında hidrojen bağı oluşumuna izin verir. Yine dipol-dipol ve London kuvvetleri de vardır, ancak baskın etkileşim hidrojen bağıdır.
✅ Sonuç:
a) Hidrojen bağı (baskın), Dipol-dipol, London kuvvetleri
b) İndüklenmiş dipol - indüklenmiş dipol (London kuvvetleri)
c) Hidrojen bağı (baskın), Dipol-dipol, London kuvvetleri