Soru:
Bir bölgedeki bir gölün su kalitesini izleyen ekip, göldeki azot (N) ve fosfor (P) konsantrasyonlarının aşırı arttığını tespit ediyor. Bu durum ötrofikasyon olarak adlandırılır.
- a) Ötrofikasyon nedir ve temel nedenleri nelerdir?
- b) Ötrofikasyonun bir göl ekosisteminde yol açtığı iki olumsuz sonucu yazınız.
- c) Ötrofikasyonu önlemek veya azaltmak için alınabilecek iki önlemi yazınız.
Çözüm:
🔬 Biyolojik bir etkileşim ve çevre sorununu analiz edelim.
- ➡️ a) Ötrofikasyonun Tanımı ve Nedenleri:
Ötrofikasyon, su kaynaklarındaki besin maddelerinin (özellikle azot ve fosforun) aşırı artması sonucu alg ve su bitkilerinin kontrolsüz çoğalmasıdır. Temel nedenleri:
- Evsel ve endüstriyel atıkların arıtılmadan suya karışması.
- Tarımda kullanılan yapay gübrelerin yağmur sularıyla göle taşınması.
- ➡️ b) Olumsuz Sonuçları:
1. Alg patlaması sonucu suyun üstünü kaplayan bitkiler, su altındaki diğer bitkilere güneş ışığının ulaşmasını engeller ve fotosentezi durdurur.
2. Ölen alg ve bitkilerin dibe çökerek bakteriler tarafından ayrıştırılması sırasında sudaki çözünmüş oksijen tükenir. Bu da balıklar ve diğer su canlıları için toplu ölümlere neden olur.
- ➡️ c) Alınabilecek Önlemler:
1. Atık su arıtma tesislerinin kurulması ve iyileştirilmesi.
2. Tarımda organik gübre kullanımının yaygınlaştırılması ve aşırı gübrelemeden kaçınılması.
✅ Sonuç olarak, ötrofikasyon ciddi bir çevre sorunudur ancak kaynağında alınacak önlemlerle kontrol altına alınabilir.
