Soru:
Bir bitkinin yaprağının enine kesiti mikroskopta incelendiğinde, hücrelerin şekli ve kloroplast miktarına göre iki temel parankima çeşidi gözlemlenir.
- Bu iki parankima çeşidinin isimlerini yazınız.
- Bu çeşitlerin (\( \text{CO}_2 + \text{H}_2\text{O} \rightarrow \text{C}_6\text{H}_{12}\text{O}_6 + \text{O}_2 \)) reaksiyonundaki rollerini karşılaştırınız.
Çözüm:
💡 Bu soru, yaprakta bulunan ve fotosentezden sorumlu özelleşmiş parankima çeşitlerini anlamamızı istiyor.
- ➡️ 1. Adım - İsimlendirme: Yaprakta bulunan iki temel parankima çeşidi, üst epidermise yakın ve bol kloroplastlı, silindirik şekilli hücrelere sahip Palizat Parankiması ile alt epidermise yakın ve kloroplastça daha fakir, gevşek dizilişli hücrelere sahip Sünger Parankiması'dır.
- ➡️ 2. Adım - Rol Karşılaştırması: Verilen reaksiyon fotosentezdir.
- Palizat Parankiması: Hücreler dikine ve sık dizilmiştir, çok sayıda kloroplast içerir. Bu yapı, ışığı verimli bir şekilde yakalamak ve fotosentezin ışığa bağımlı reaksiyonlarını maksimum düzeyde gerçekleştirmek için optimize edilmiştir. Temel fotosentez merkezidir.
- Sünger Parankiması: Hücreler arasında geniş boşluklar bulunur. Bu boşluklar, gaz alışverişi (\( \text{CO}_2 \) girişi, \( \text{O}_2 \) çıkışı) için kritik öneme sahiptir. Ayrıca buradaki hücreler de fotosentez yapar ancak verimlilik palizat parankimasına göre daha düşüktür. Esas rolü gaz difüzyonunu kolaylaştırmaktır.
✅ Sonuç olarak, palizat parankiması fotosentezin ana yükünü taşırken, sünger parankiması daha çok gaz alışverişini sağlayarak fotosenteze dolaylı olarak katkıda bulunur.