Soru:
Malazgirt Meydan Muharebesi (1071) sonrasında Anadolu'nun kapıları Türklere açılmış ve birçok Türk beyliği kurulmuştur. Aşağıdaki beyliklerden hangisi Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliği olma özelliğine sahiptir ve aynı zamanda Anadolu'da ilk medreseyi (Kubbeli Medrese) açmıştır?
- A) Saltuklular
- B) Danişmendliler
- C) Mengücekliler
- D) Artuklular
Çözüm:
💡 Bu soru, Anadolu'nun Türkleşme sürecinde kurulan ilk beylikleri ve kültürel faaliyetlerini bilmeyi gerektirir.
- ➡️ 1. Adım (İlk Beylik): Malazgirt Savaşı'ndan hemen sonra kurulan ve Anadolu'daki ilk Türk beyliği olarak kabul edilen beylik, Erzurum ve çevresinde hüküm süren Saltuklular'dır.
- ➡️ 2. Adım (İlk Medrese): Saltuklular, Anadolu'da ilk medrese olan ve Erzurum'da inşa edilen Kubbeli Medrese'yi yaptırmışlardır. Bu medrese aynı zamanda Kümbet veya Emir Saltuk Kümbeti olarak da bilinir.
- ➡️ 3. Adım (Diğer Beyliklerin Kontrolü):
- Danişmendliler: Sivas, Tokat, Niksar çevresinde kurulmuştur. Yağıbasan Medresesi önemlidir ama ilk değildir.
- Mengücekliler: Erzincan, Divriği çevresinde kurulmuştur. Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası ünlüdür.
- Artuklular: Diyarbakır, Mardin, Hasankeyf çevresinde kurulmuştur. Artuklu sarayı ve köprüleri meşhurdur.
✅ Sonuç: Hem ilk beylik olma hem de ilk medreseyi (Kubbeli Medrese) açma özelliği A) Saltuklular'a aittir.
