Türk Dil Kurumu (TDK) kurulması

Örnek 04 / 04
Soru:

12 Temmuz 1932'de Türk Dil Kurumu (o zamanki adıyla Türk Dili Tetkik Cemiyeti) kurulmuştur. Aşağıdaki tabloda TDK'nın kuruluşundan sonraki ilk yıllarda düzenlediği önemli kurultaylar ve bu kurultaylarda alınan temel kararlar verilmiştir. Tabloyu uygun şekilde tamamlayınız.

KurultayTarihAlınan Temel Karar / Yapılan Vurgu
I. Türk Dil Kurultayı1932?
II. Türk Dil Kurultayı1934?
III. Türk Dil Kurultayı1936?
Çözüm:

💡 Bu soru, TDK'nın erken dönem faaliyetlerinin kronolojik olarak ve içerik olarak anlaşılmasını test ediyor. Her kurultayın dil devrimindeki aşamalarını hatırlamalıyız.

  • ➡️ 1. Adım: I. Türk Dil Kurultayı (1932) Bu kurultay, kurumun hemen ardından toplanmıştır ve amacı dil seferberliğini başlatmaktır. Temel vurgu, Türkçedeki yabancı sözcüklerin atılması ve halk ağzından derlenen veya yeni türetilen sözcüklerin kullanıma sokulmasıydı. Yani, "Öztürkçecilik" veya "Tasfiyeci" anlayış hakimdi.
  • ➡️ 2. Adım: II. Türk Dil Kurultayı (1934) İlk kurultaydaki aşırı tasfiyeci tutum bazı sorunlar yaratmıştı. Bu kurultayda daha ılımlı ve bilimsel bir yöntem benimsendi. "Güneş Dil Teorisi" de bu dönemde gündeme gelmiş ve Türkçenin çok eski ve zengin bir dil olduğu vurgulanmıştır.
  • ➡️ 3. Adım: III. Türk Dil Kurultayı (1936) Bu kurultayda, dildeki özleşme çabalarının yanı sıra, dilin bir sistemi olduğu ve çalışmaların bu sisteme (dil bilgisi kurallarına) dayandırılması gerektiği kararı öne çıkmıştır. Yani, dil bilgisi çalışmalarına ağırlık verilmesi vurgulanmıştır.

Sonuç: Tablo aşağıdaki gibi tamamlanır:

KurultayTarihAlınan Temel Karar / Yapılan Vurgu
I. Türk Dil Kurultayı1932Yabancı kökenli sözcüklerin Türkçe karşılıklarıyla değiştirilmesi (Öztürkçecilik/Tasfiye).
II. Türk Dil Kurultayı1934Daha ılımlı ve bilimsel bir yaklaşımın benimsenmesi; Güneş Dil Teorisi'nin gündeme gelmesi.
III. Türk Dil Kurultayı1936Dil bilgisi çalışmalarına ve Türkçenin sistematiğine ağırlık verilmesi kararı.
1 2 3 4
Konuya Geri Dön: