Soru: Tımar sisteminin bozulma nedenleri nelerdir? En az üç neden yazınız ve bunların sistem üzerindeki etkisini kısaca açıklayınız.
Çözüm: Tımar sisteminin bozulmasının başlıca nedenleri şunlardır:
- Merkezi Otoritenin Zayıflaması: 17. yüzyıldan itibaren padişahların otoritesinin azalmasıyla, tımarlar liyakat gözetilmeden dağıtılmaya başlandı. Rüşvet ve kayırmacılık artınca, sistemin askeri verimliliği düştü.
- Para Ekonomisine Geçiş ve Enflasyon: Avrupa'dan gelen ucuz gümüşün etkisiyle akçenin değeri düştü. Tımar gelirleri sabit akçe cinsinden olduğu için sipahilerin gelirleri eridi, bu da onların askeri yükümlülüklerini yerine getirememesine neden oldu.
- Toprağın İltizam Usulüyle Satılması: Devlet, gelir ihtiyacını karşılamak için tımar topraklarını mültezimlere (ilanla alan kişiler) satmaya başladı. Bu kişiler, köylüden ağır vergiler alarak toprağı sömürdü, bu da tarımsal üretimin azalmasına ve köylünün toprağı terk etmesine yol açtı.
Bu nedenlerle, tımar sistemi 19. yüzyılda tamamen kaldırılmış ve yerini modern vergi ve askerlik sistemleri almıştır.