Soru:
Lale Devri'nin sona ermesine neden olan Patrona Halil İsyanı'nın çıkış sebepleri nelerdir? Bu sebepleri sosyal, ekonomik ve siyasi açılardan değerlendiriniz.
Çözüm:
💡 İsyan, birden fazla nedene dayalı karmaşık bir sosyal patlamadır. Adım adım bu nedenleri inceleyelim.
- ➡️ Ekonomik Nedenler: Saray ve çevresinin lüks ve eğlenceye düşkünlüğü, halka ağır gelen vergilerin artmasına neden olmuştur. Ayrıca, İran'a karşı açılan savaşın getirdiği ek mali yük halkın durumunu daha da kötüleştirmiştir.
- ➡️ Sosyal Nedenler: Yönetici sınıf ile halk arasında derin bir uçurum oluşmuştur. Sadabad eğlenceleri, lüks yaşam ve israf, yoksul halk tarafından hoş karşılanmamış ve büyük bir hoşnutsuzluk yaratmıştır.
- ➡️ Siyasi Nedenler: Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın yakın çevresine imtiyazlar tanıması ve uzun süre makamında kalması, ona karşı bir muhalefet grubunun oluşmasına zemin hazırlamıştır. Bu muhalifler, isyanı kışkırtmada etkili olmuştur.
✅ Sonuç: Patrona Halil İsyanı; ağır vergiler, ekonomik sıkıntılar, yönetimdeki yozlaşma, sosyal adaletsizlik ve siyasi muhalefetin birleşmesi sonucunda patlak vermiştir.