Soru:
Bir coğrafya öğretmeni, öğrencilerinden aşağıdaki çevre sorunlarından hangisinin doğrudan hava kirliliğine neden olduğunu belirlemelerini istiyor. Öğrencilerin verdiği yanıtlar şunlardır:
- Asit yağmurları
- Ozon tabakasının incelmesi
- Küresel ısınma
- Biyoçeşitliliğin azalması
Hangisi veya hangileri doğrudan bir hava kirliliği sorunudur?
Çözüm:
💡 Bu soruyu çözmek için her bir seçeneğin tanımını ve temel nedenini düşünmeliyiz. Hava kirliliği, atmosferdeki zararlı gaz ve partiküllerin insan ve çevre sağlığına zarar verecek düzeye ulaşmasıdır.
- ➡️ Asit Yağmurları: Fosil yakıtların (kömür, petrol) yanması sonucu açığa çıkan kükürt dioksit (SO\(_2\)) ve azot oksitler (NO\(_x\)) gibi kirletici gazların atmosferde asit oluşturmasıyla meydana gelir. Bu, doğrudan bir hava kirliliği sonucudur.
- ➡️ Ozon Tabakasının İncelmesi: Sanayide ve soğutucularda kullanılan kloroflorokarbon (CFC) gibi gazların stratosfere ulaşarak ozon moleküllerini parçalaması sonucu oluşur. Bu gazlar havayı kirleten gazlardır, dolayısıyla bu da bir hava kirliliği sorunudur.
- ➡️ Küresel Isınma: Başta karbondioksit (CO\(_2\)) ve metan (CH\(_4\)) olmak üzere sera gazlarının atmosferde birikmesi sonucu oluşur. Bu gazlar hava kirleticilerdir.
- ➡️ Biyoçeşitliliğin Azalması: Bu, hava kirliliği de dahil olmak üzere birçok çevre sorununun bir sonucu veya etkisidir. Ancak kendisi doğrudan bir hava kirliliği türü değildir.
✅ Sonuç olarak, doğrudan hava kirliliği sorunları Asit yağmurları, Ozon tabakasının incelmesi ve Küresel ısınma'dır. Biyoçeşitliliğin azalması bu sorunların bir etkisidir.