Soru:
"Üçgenin iç açılarının toplamının 180 derece olduğu bilgisi, dünyada kaç tane üçgen çizdiğimizi saymamıza veya ölçmemize bağlı değildir. Bu bilgi, üçgen kavramının tanımından ve aklımızın ilkelerinden zorunlu olarak çıkar."
Bu parçada savunulan bilgi kuramı ve bu kuramın bilgi türü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
- A) Deneycilik - Olgusal bilgi
- B) Rasyonalizm - Analitik önerme
- C) Pragmatizm - Pratik bilgi
- D) Septisizm - Şüpheci bilgi
Çözüm:
💡 Bu soru, bilgi türleri ve felsefi akımlar arasındaki ilişkiyi kurmayı gerektirir.
- ➡️ Metnin Analizi: Metin, üçgenin iç açıları bilgisinin deneyimden (ölçme, sayma) bağımsız olduğunu, sadece akıl ve kavram analizi ile bilinebileceğini vurguluyor. Bu, tipik bir Rasyonalizm argümanıdır.
- ➡️ Bilgi Türünün Belirlenmesi: "Üçgenin iç açıları toplamı 180 derecedir" önermesi, analitik bir önermedir. Yani, yüklemi (180 derece) öznesinin (üçgen) tanımında zaten gizlidir. Bu tür önermeler deneyime gerek duyulmadan, mantıksal çözümleme ile doğrulanır.
- ➡️ Seçeneklerin Değerlendirilmesi:
- A) Deneycilik - Olgusal bilgi: Yanlış, çünkü metin deneyimi değil aklı temel alıyor. Olgusal bilgi deneyle elde edilir.
- B) Rasyonalizm - Analitik önerme: Doğru, hem akım hem de bilgi türü metinle uyumludur.
- C) Pragmatizm - Pratik bilgi: Yanlış, pragmatizm faydayı vurgular, metnin konusu bu değil.
- D) Septisizm - Şüpheci bilgi: Yanlış, septisizm bilginin imkansızlığını savunur, metinde kesin bir bilgiden bahsediliyor.
✅ Sonuç olarak, doğru cevap B) Rasyonalizm - Analitik önerme'dir.
