Soru:
Aşağıdaki gelişmelerden hangisi, düzenli orduya geçiş sürecini hızlandıran temel nedenlerden biridir?
A) Londra Konferansı'na davet edilme
B) TBMM'ye karşı çıkan ayaklanmalar
C) Güney Cephesi'nde Fransızlarla mücadelenin sona ermesi
D) Kuvayımilliye birliklerinin disiplinsiz hareketleri ve Gediz Muharebesi'ndeki başarısızlığı
E) Sovyet Rusya ile dostluk anlaşması imzalanması
Çözüm:
💡 Soru, düzenli orduya geçişi "hızlandıran" yani doğrudan zorunlu kılan nedeni sorguluyor. Tüm seçenekler önemli olaylar olsa da, bizim için kritik olan "ordu düzeni" ile doğrudan bağlantılı olanıdır.
- ➡️ A) Londra Konferansı: Bu, I. İnönü Zaferi'nin diplomatik bir sonucudur. Düzenli orduya geçişin nedeni değil, sonucudur.
- ➡️ B) TBMM'ye karşı ayaklanmalar: Bu ayaklanmalar iç güvenlik sorunudur ve İstiklal Mahkemeleri gibi önlemlerle çözülmüştür. Düzenli orduya geçişin temel nedeni değildir.
- ➡️ C) Güney Cephesi'nin sona ermesi: Bu, daha sonraki bir tarihte (Ankara Antlaşması 1921) gerçekleşmiştir ve Batı'ya kuvvet kaydırmayı kolaylaştırmıştır, ancak düzenli orduya geçişi tetikleyen temel neden değildir.
- ➡️ D) Kuvayımilliye birliklerinin disiplinsiz hareketleri ve Gediz Muharebesi'ndeki başarısızlığı: Kesinlikle doğru! Kuvayımilliye birlikleri, bir merkezden emir almakta zorlanıyor, kendi başlarına hareket ediyor ve düşman karşısında yeterli etkiyi gösteremiyordu. 24 Ekim 1920'deki Gediz Taarruzu'ndaki başarısızlık, bu düzensiz yapının Yunan ordusu karşısında yetersiz kaldığını net bir şekilde göstermiş ve düzenli orduya geçişi bir zorunluluk haline getirmiştir.
- ➡️ E) Sovyet Rusya ile dostluk anlaşması: Bu da (Moskova Antlaşması 1921) diplomatik bir kazançtır ve düzenli orduya geçişin sonucunda güçlenen Türkiye'nin elde ettiği bir başarıdır.
✅ Sonuç olarak, düzenli orduya geçişi zorunlu kılan ve hızlandıran temel neden, Kuvayımilliye'nin yapısal sorunları ve Gediz'deki askeri başarısızlığıdır.
