Soru:
Güneş Sistemi'mizdeki dış gezegenlerin (\( M > M_{\oplus} \) ve \( R > R_{\oplus} \)) ortak özellikleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- A) Yörünge periyotları, iç gezegenlere göre daha uzundur.
- B) Yüzey sıcaklıkları, iç gezegenlere göre genellikle daha düşüktür.
- C) Katı bir yüzeyi olan karasal gezegenlerdir.
- D) Halka sistemlerine ve çok sayıda doğal uyduya sahiptirler.
Çözüm:
💡 Bu soruda, dış gezegenlerin özelliklerini iyi bilip bilmediğimiz, ayrıca bir yanlışı tespit etmemiz isteniyor. Seçenekleri tek tek ele alalım.
- ➡️ 1. Adım: Dış gezegenlerin (Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün) Güneş'ten uzaklıklarını ve Kepler yasalarını hatırlayalım. Güneş'ten daha uzak oldukları için yörüngeleri daha büyük, dolayısıyla yörünge periyotları (bir yılları) daha uzundur. Bu nedenle A seçeneği DOĞRUDUR.
- ➡️ 2. Adım: Güneş'ten uzaklaştıkça, Güneş'ten gelen enerji miktarı azalır. Bu da ortalama yüzey sıcaklıklarının iç gezegenlere göre çok daha düşük olmasına neden olur. Bu nedenle B seçeneği DOĞRUDUR.
- ➡️ 3. Adım: D seçeneğini kontrol edelim. Tüm dış gezegenlerin (Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün) halka sistemleri ve onlarca, hatta yüzlerce uydusu vardır. Bu nedenle D seçeneği de DOĞRUDUR.
- ➡️ 4. Adım: C seçeneğine bakalım: "Katı bir yüzeyi olan karasal gezegenlerdir." Dış gezegenler gaz ve buz devleridir. Belirgin, katı bir yüzeyleri yoktur; gazlar ve sıvılar içine doğru gidildikçe basınç ve sıcaklık artar, ancak Dünya'daki gibi üzerinde yürünebilecek katı bir kabukları bulunmaz. Bu özellik, Merkür, Venüs, Dünya ve Mars gibi iç gezegenlere aittir.
✅ Sonuç olarak, yanlış ifadeyi içeren seçenek C'dir.
