Soru: Romanda 'haz' kavramı nasıl ele alınmıştır? 'Cesur Yeni Dünya' toplumunda haz, gerçek mutluluk sağlar mı? Bu durumu, Mustafa Mond'un 'istikrar' vurgusuyla ilişkilendirerek açıklayın.
Çözüm:
- Haz mekanizmaları: Toplum, sürekli haz sunarak bireyleri kontrol eder: 'Soma' (kimyasal haz), 'hissi filmler' (duygusal haz), serbest cinsellik (fiziksel haz), tüketim (maddi haz).
- Haz vs. mutluluk: Bu hazlar, yüzeysel ve geçicidir; derin duygular, sanat veya maneviyat gibi 'tehlikeli' unsurlar yasaklandığı için, gerçek anlamda tatmin edici bir mutluluk sunmaz. John'un 'Ben zorluklara da hakkım var!' sözü, bu eksikliği vurgular.
- İstikrar bağlantısı: Dünya Denetçisi Mustafa Mond, toplumun önceliğinin 'istikrar' olduğunu açıklar. Haz, bireyleri pasif ve memnun tutarak isyanı önler, böylece toplumsal düzen korunur. Örneğin, 'Soma', olumsuz duyguları bastırarak çatışmayı engeller. Mond'a göre, gerçek mutluluk (acı, aşk, sanat içeren) istikrarsızlığa yol açar, bu nedenle feda edilmiştir.
- Sonuç: Romanda haz, bir kontrol aracıdır; bireyleri 'mutlu' ama derinlikten yoksun bir varoluşa mahkum eder. Bu, Huxley'nin, konforun özgürlüğün önüne geçtiği bir toplum eleştirisidir.
