Soru: Ahmet Celal ve Emine ilişkisinin romanın sonundaki durumu nedir? Bu sonuç, romanın genel mesajıyla nasıl örtüşür?
Çözüm: Romanın sonunda, Ahmet Celal ve Emine arasındaki ilişki tam olarak gerçekleşemez ve bir sonuca ulaşmaz. Ahmet Celal, köyden ayrılır veya köyde kalıp yalnızlığını sürdürürken, Emine ile olan bağı kopar. Bu sonuç, romanın genel mesajı olan 'aydın-halk kopukluğu' ve 'yabancılaşma' temalarıyla doğrudan örtüşür. İlişkinin başarısızlığı, Ahmet Celal'in köye asla tam anlamıyla ait olamayacağını, aydın ile köylü arasındaki uçurumun aşılamaz olduğunu vurgular. Emine, Ahmet Celal için bir umut ışığı olsa da, bu umut toplumsal gerçeklikler nedeniyle söner. Roman, bu ilişki üzerinden Türk toplumundaki aydın sorununu ve Milli Mücadele dönemindeki toplumsal parçalanmayı eleştirir. Sonuç olarak, ilişkinin trajik bitişi, romanın karamsar ve eleştirel tonunu pekiştirir.
