Soru: B12 eksikliğinin unutkanlık yapma riskini artıran faktörler nelerdir? Bu faktörleri yaşam tarzı, beslenme ve sağlık koşulları açısından sınıflandırarak açıklayın.
Çözüm: B12 eksikliği riskini artıran faktörler şu şekilde sınıflandırılabilir:
- Beslenme faktörleri: Vejetaryen veya vegan diyet (B12 hayvansal kaynaklarda bulunur), yetersiz besin alımı.
- Yaşam tarzı faktörleri: Alkol tüketimi (emilimi bozar), sigara kullanımı.
- Sağlık koşulları:
- Emilim bozuklukları: Çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, mide bypass ameliyatı.
- Pernisiyöz anemi (intrensek faktör eksikliği).
- Yaşlılık (mide asidi azalması nedeniyle emilim düşer).
- Bazı ilaçlar (örneğin, metformin, proton pompa inhibitörleri).
Örnek: Yaşlı bir vejetaryen, alkol tüketiyorsa ve mide ilacı kullanıyorsa, B12 eksikliği ve unutkanlık riski yüksektir; bu faktörler birleştiğinde risk katlanır.
