Soru:
Türkiye'nin göreceli konumu düşünüldüğünde, aşağıdaki özelliklerden hangisi bu konumun bir sonucu olarak ortaya çıkmamıştır?
- A) Turizm gelirlerinin önemli bir bütçe kalemi olması
- B) Askeri ve ekonomik olarak stratejik bir ülke olması
- C) Büyük ölçekli yer şekillerine genel olarak doğu-batı yönlü uzanması
- D) Uluslararası siyasette etkin ve söz sahibi bir ülke olması
Çözüm:
💡 Bu soruda, göreceli konumun sonuçları ile fiziki coğrafyanın (mutlak konum ve jeolojik yapının) sonuçlarını birbirinden ayırt etmemiz isteniyor.
- ➡️ Adım 1: Göreceli konum, bir yerin çevresine göre sahip olduğu özelliklerdir. A şıkkı, Türkiye'nin farklı iklim ve kültürlere yakın olması sayesinde çeşitli turistler çekmesiyle (göreceli), B ve D şıkkı ise kritik bölgelerin merkezinde yer almasıyla (göreceli) ilişkilidir.
- ➡️ Adım 2: C şıkkı'nı inceleyelim. Dağların (Toroslar, Kuzey Anadolu Dağları) ve diğer yer şekillerinin doğrultusu, Türkiye'nin jeolojik oluşum sürecindeki tektonik hareketlerle (özellikle kıtaların çarpışmasıyla) belirlenmiştir. Bu, ülkenin fiziki yapısının bir özelliğidir ve komşularıyla olan ilişkisinden (göreceli konum) ziyade, mutlak konumundaki jeolojik süreçlerle açıklanır.
✅ Sonuç olarak, büyük yer şekillerinin uzanış doğrultusu (C şıkkı), Türkiye'nin göreceli konumunun değil, fiziki coğrafyasının ve jeolojik yapısının bir sonucudur.