Soru:
Bir bitki hücresinde mitoz bölünme gözlemlenmektedir. Bu bölünme sırasında:
- İğ iplikleri hangi organelden oluşur?
- Sitoplazma bölünmesi (sitokinez) hayvan hücresinden nasıl farklılaşır?
- Bölünme sonucu oluşan hücreler nerede kullanılır?
Çözüm:
💡 Soru, mitozun bitki hücrelerindeki özel uygulanışını sorguluyor. Hayvan hücresi ile karşılaştırarak adım adım ilerleyelim.
- ➡️ İğ ipliklerinin oluşumu: Hayvan hücrelerinde iğ iplikleri sentriyoller tarafından oluşturulur. Bitki hücrelerinde ise sentriyol bulunmaz. İğ iplikleri, sitoplazmadaki proteinlerden doğrudan sitoplazma içinde organize olur.
- ➡️ Sitokinez (Sitoplazma Bölünmesi): Hayvan hücrelerinde sitokinez, hücre zarının ortadan boğumlanmasıyla (yarma olukları) gerçekleşir. Bitki hücrelerinde ise sert bir hücre duvarı olduğu için boğumlanma olmaz. Bunun yerine, golgi cisimciğinden gelen keselerin hücrenin orta lameline dizilip kaynaşmasıyla orta lamel (ara plak) oluşur. Bu plak iki yana doğru genişleyerek hücre duvarını meydana getirir ve sitoplazmayı ikiye böler.
- ➡️ Bölünme Sonucunun Kullanımı: Bitkilerde mitoz bölünme, kök, gövde ucu ve tomurcuk gibi büyüme bölgelerinde (meristemlerde) yoğun olarak gerçekleşir. Oluşan yeni hücreler bitkinin boyca ve enine büyümesini, yeni yaprak ve çiçeklerin oluşumunu sağlar.
✅ Özetle: İğ iplikleri sitoplazmada oluşur, sitokinez orta lamel ile gerçekleşir ve oluşan hücreler bitkinin büyüme bölgelerinde kullanılır.
