Soru:
Bir bilim insanı, "Eşeysiz üreme yapan bir canlı türü için mitoz bölünme, neslin devamı açısından hayati öneme sahiptir." demiştir. Bu ifadeyi, iki farklı eşeysiz üreme çeşidini (örneğin, bir bitki ve bir mikroorganizma) örnek vererek açıklayınız.
Çözüm:
💡 Eşeysiz üreme, bir canlının kendi başına, döllenme olmaksızın yeni bireyler oluşturmasıdır ve temelinde mitoz bölünme yatar.
- ➡️ Vejetatif Üreme (Bitki Örneği): Bir çilek bitkisi, toprak üzerine uzanan sürgünleri (stolon) ile yeni bitkiler oluşturur. Bu sürgünlerin ucundaki hücreler mitoz bölünme ile çoğalarak kök ve yaprak oluşturur. Böylece ana bitkiyle genetik olarak tıpa tıp aynı yeni bir çilek bitkisi meydana gelir.
- ➡️ Tomurcuklanma (Mikroorganizma Örneği): Maya mantarı gibi bazı canlılar, tomurcuklanma ile çoğalır. Ana hücrenin üzerinde bir çıkıntı (tomurcuk) oluşur. Bu tomurcuk büyür ve mitoz bölünme ile genetik materyalini eşledikten sonra ana hücreden ayrılarak bağımsız bir birey haline gelir.
✅ Bu nedenle, eşeysiz üreyen canlılar için mitoz, türün devamlılığını sağlayan tek ve en kritik üreme mekanizmasıdır.
