Soru: Osmanlı Devleti'nin kuruluş dönemi padişahlarından olan Orhan Bey döneminde gerçekleşen en önemli askeri ve idari gelişmeler nelerdir? Bu gelişmelerin Osmanlı'nın büyümesine katkılarını açıklayınız.
Çözüm: Orhan Bey dönemi (1324-1362) Osmanlı'nın kurumsallaşma sürecinde kritik bir evredir.
- Askeri Gelişmeler: 1329'da Pelekanon (Maltepe) Savaşı ile Bizans'ın Anadolu'daki son gücü kırıldı, İzmit ve çevresi alındı. 1353'te Çimpe Kalesi'nin alınması Rumeli'ye (Balkanlar) geçişin kapısını açtı. Ayrıca ilk düzenli ordu olan yaya ve müsellem birlikleri kuruldu.
- İdari Gelişmeler: İlk kez vezirlik makamı oluşturuldu (Alaaddin Paşa). İlk divan teşkilatı kuruldu. İznik'te ilk medrese açıldı (1331), eğitim sistemi başlatıldı. İlk para (akçe) bastırıldı, ekonomik bağımsızlık sağlandı.
Bu gelişmeler, Osmanlı'nın küçük bir beylikten devlet yapısına geçişini hızlandırmış, askeri disiplin ve idari organizasyonla büyüme için sağlam bir zemin hazırlamıştır.