Soru:
Çin, 1979-2015 yılları arasında uyguladığı "Tek Çocuk Politikası" ile nüfus artış hızını azaltmaya yönelik en katı politikaları uygulayan ülke olmuştur. Bu politikanın temel amacı nedir? Bu politikanın uygulanması sonucu ortaya çıkan iki olumsuz sosyo-ekonomik sonucu yazınız.
Çözüm:
💡 Temel Amaç: Hızlı nüfus artışının (\( r \)) yarattığı ekonomik yükü hafifletmek ve kişi başına düşen milli geliri hızla artırabilmek için nüfusun kontrol altına alınmasıdır. Uzun vadede, sınırlı kaynaklarla çok büyük bir nüfusu besleme, barındırma ve eğitme sorununu çözmeyi hedeflemiştir.
- ➡️ Cinsiyet Dengesizliği: Geleneksel olarak erkek çocuğa verilen öncelik ve doğum öncesi cinsiyet tayininin yaygınlaşmasıyla, çok sayıda kız çocuğunun doğmadan önce hamileliğin sonlandırılmasına yol açmıştır. Bu durum, erkek nüfusunun kadın nüfusuna oranla aşırı artmasına ve evlenebilir yaştaki erkek sayısında büyük bir fazlalık oluşmasına neden olmuştur.
- ➡️ Yaşlanan Nüfus ve İş Gücü Azalması: Genç nüfus oranı hızla düşmüş, yaşlı bağımlılık oranı artmıştır. Bu, emeklilik sistemleri üzerinde büyük bir mali yük oluşturmuş ve gelecekte iş gücü açığı riski doğurmuştur. Ayrıca "4-2-1" aile yapısı (4 büyükanne/büyükbaba, 2 ebeveyn, 1 çocuk) ortaya çıkmış, tek çocuğun yaşlılara bakma yükümlülüğü ağırlaşmıştır.
✅ Sonuç olarak, politika nüfus artış hızını kesmede başarılı olmuş ancak ciddi ve planlanmamış sosyo-demografik sorunlara yol açmıştır.
