Soru:
"Orhan Veli Kanık" ve "Nâzım Hikmet" şiir anlayışları bakımından karşılaştırıldığında, aşağıdaki tabloda belirtilen özelliklerden hangisi her iki şaire de ortaktır?
| Özellikler | Orhan Veli | Nâzım Hikmet |
|---|
| A) Toplumsal konuları işleme | Bazen | Her Zaman |
| B) Hece ölçüsünü kullanma | İlk dönemlerde | Nadiren |
| C) Gündelik hayatı ve sıradan insanı şiire taşıma | Her Zaman | Bazen |
| D) Şiirlerinde duygusallığı ön planda tutma | Hayır | Evet |
Çözüm:
📊 Bu soruda, iki büyük şairin özelliklerini bir tablo üzerinden karşılaştırarak, onların ortak özelliklerini bulmamız isteniyor. Ortak özellik, her iki şair için de "Evet" veya benzeri olumlu bir ifadeyle belirtilmiş olmalıdır.
- ➡️ 1. Adım: Seçenekleri Tek Tek İnceleyelim:
A) Toplumsal konuları işleme: Orhan Veli için "Bazen", Nâzım Hikmet için "Her Zaman" denmiş. Bu, her ikisi için sürekli ve temel bir ortaklık ifade etmez.
B) Hece ölçüsünü kullanma: Orhan Veli "İlk dönemlerde", Nâzım Hikmet "Nadiren" kullanmış. İkisi de bu ölçüyü sürekli ve temel bir unsur olarak benimsememiştir. Bu bir ortaklık değildir.
C) Gündelik hayatı ve sıradan insanı şiire taşıma: Orhan Veli için "Her Zaman" (Garip akımının temel prensibi), Nâzım Hikmet için ise "Bazen" denmiş. Nâzım Hikmet'in şiirlerinde de sıradan insan ve gündelik hayat vardır, ancak Orhan Veli kadar merkezi ve sürekli bir tema değildir. Bu nedenle tam bir ortaklık yoktur.
D) Şiirlerinde duygusallığı ön planda tutma: Orhan Veli için "Hayır" (Garip şiiri duygusallığı reddeder, alaycı ve gündelidir), Nâzım Hikmet için "Evet" (Şiirlerinde güçlü bir lirizm ve duygusallık vardır) denmiş. Bu bir ortaklık değil, zıtlıktır.
- ➡️ 2. Adım: Sonuca Varma: Tabloya baktığımızda, hiçbir seçenekte her iki şair için de net bir şekilde "Evet" veya "Her Zaman" ifadesi bulunmamaktadır. Bu durumda soru, bizi mevcut bilgiler ışığında en yakın olanı bulmaya yönlendirir. Seçenekler arasında en güçlü ortaklık, ikisinin de geleneksel kalıpları yıkmış olmaları ve dili sadeleştirme çabaları gibi temel özelliklerdir, ancak bu tabloda doğrudan verilmemiştir. Verilen seçenekler içinde en kabul edilebilir ortak nokta, ikisinin de hece ölçüsünü belli dönemlerde kullanmış olmalarıdır (B seçeneği), ancak bu da "ortak temel özellik" olarak nitelendirilemez. Sorunun yapısı gereği, cevabın B seçeneği olduğu anlaşılmaktadır çünkü diğer seçeneklerde keskin zıtlıklar varken, B'de ikisi de olumlu (ilk dönem/nadiren de olsa) olarak işaretlenmiştir.
✅ Doğru cevap, tablo verilerine göre B seçeneğidir. Her iki şair de hece ölçüsünü, farklı derecelerde de olsa, şiirlerinde kullanmışlardır.
