Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, anlatımın duruluk ilkesine uyulmamıştır?
- A) Yağmurun yağmasıyla birlikte sokaklar bir anda boşaldı.
- B) Bu kitabı okumak, beni hem çok eğlendirdi hem de çok düşündürdü.
- C) Yarınki sınav için gerekli olan tüm belgeleri ve evrakları yanına almayı unutma.
- D) Odaya girdiğimde, masanın üzerinde duran vazonun kırık olduğunu fark ettim.
Çözüm:
💡 Duruluk, anlatımda gereksiz sözcük kullanmamaktır. Eş anlamlı sözcüklerin art arda kullanılması veya aynı anlama gelen ifadelerin tekrarlanması duruluğu bozar.
- ➡️ A Seçeneği: "Yağmurun yağmasıyla" ve "bir anda" ifadeleri gereksiz değildir, duruluk bozulmamıştır.
- ➡️ B Seçeneği: "Eğlendirdi" ve "düşündürdü" farklı anlamlar içerir, gereksiz bir tekrar yoktur.
- ➡️ C Seçeneği: "Gerekli olan tüm belgeleri ve evrakları" ifadesinde "belge" ve "evrak" sözcükleri eş anlamlıdır. İkisinin bir arada kullanılması gereksizdir ve duruluk ilkesine aykırıdır. Doğrusu "tüm belgeleri" veya "tüm evrakları" şeklinde olmalıdır.
- ➡️ D Seçeneği: "Masanın üzerinde duran" ifadesi vazonun yerini betimlemek için kullanılmıştır, gereksiz değildir.
✅ Duruluk ilkesine uyulmayan, gereksiz sözcük kullanılan cümle C seçeneğidir.