Soru:
Aşağıdaki cümlede numaralandırılmış "de" lerden hangisi bağlaç (dahi anlamında) değildir?
"Ben (I)de bu işten sıkıldım artık, sen (II)de sıkılmışsındır. Ev(III)de kimse kalmadı, herkes dışarı(IV)da."
Çözüm:
💡 "de/da" bağlacı ayrı yazılır ve cümleye "dahi, bile, dahi" anlamı katar. Cümleden çıkarıldığında anlam bozulmaz, sadece daralır. Hal eki olan "-de/-da" ise bitişik yazılır ve bulunma anlamı katar. Cümleden çıkarıldığında anlam bozulur.
- ➡️ I. "de": "Ben bu işten sıkıldım..." cümlesi anlamlıdır. "de" çıkarıldığında anlam bozulmaz, sadece "dahi" anlamı kaybolur. Bu, bağlaçtır.
- ➡️ II. "de": "Sen sıkılmışsındır." cümlesi anlamlıdır. "de" çıkarıldığında anlam bozulmaz. Bu, bağlaçtır.
- ➡️ III. "de": "Ev kimse kalmadı..." cümlesi anlamsızdır. Buradaki "de", "evin içinde" anlamı katan bir hal ekidir ve bitişik yazılmalıdır (zaten bitişik yazılmış). Bu, bağlaç değildir.
- ➡️ IV. "da": "Herkes dışarı." cümlesi anlamsızdır. Buradaki "da", "dışarıda" anlamı katan bir hal ekidir ve bitişik yazılmalıdır (zaten bitişik yazılmış). Bu, bağlaç değildir.
✅ Soruda bağlaç olmayan "de/da" sorulduğu için, ilk olarak karşımıza çıkan ve bağlaç olmayan seçenek III numaralı "de" dir.
