Soru:
"\( 2x + 5 = 15 \) denklemini Ali çözdü." cümlesi ile "Ali, \( 2x + 5 = 15 \) denklemini çözdü." cümlesi arasındaki vurgu farkını açıklayınız.
Çözüm:
💡 Bu iki cümle, aynı ögeleri farklı sıralamalarla kullanmaktadır. Türkçede ögelerin yüklemle olan konumu, vurguyu doğrudan belirler.
- ➡️ Birinci cümleyi inceleyelim: "\( 2x + 5 = 15 \) denklemini Ali çözdü." Bu cümlede yüklem "çözdü"dür. Yüklemin hemen önündeki öge "Ali"dir. Bu nedenle, bu cümlenin vurgusu "ÖZNE" (Ali) üzerindedir. Cümle "Denklemi kim çözdü?" sorusuna cevap verir niteliktedir.
- ➡️ İkinci cümleyi inceleyelim: "Ali, \( 2x + 5 = 15 \) denklemini çözdü." Bu cümlede ise yüklem yine "çözdü"dür. Yüklemin hemen önündeki öge "\( 2x + 5 = 15 \) denklemini" nesnesidir. Bu nedenle, bu cümlenin vurgusu "NESNE" (denklem) üzerindedir. Cümle "Ali ne yaptı?" veya "Ali neyi çözdü?" sorularına cevap verir.
✅ Sonuç: İlk cümlede vurgu "Ali" üzerindeyken, ikinci cümlede vurgu "\( 2x + 5 = 15 \) denklemini" üzerine kaymıştır.
