Soru:
"Sen de onun gibi düşünüyor _____?" cümlesini aşağıdaki kişilerden hangisi için tamamlarsak, soru ekinin yazımı doğru olur? (\(Kişi = \frac{Özne}{Fiil}\) uyumu)
- A) Ben → ... musun?
- B) O → ... mu?
- C) Siz → ... musunuz?
- D) Onlar → ... mu?
Çözüm:
💡 Bu soruda, hem soru ekinin ünlü uyumunu hem de kendisine eklenen kişi eklerinin doğru yazılıp yazılmadığını kontrol edeceğiz.
- ➡️ 1. Adım: Soru ekinden önceki kelime "düşünüyor". Son ünlüsü "o" harfidir. "o" bir kalın ünlü olduğu için, soru eki de kalın ünlü ile ("mı" veya "mu") başlamalıdır.
- ➡️ 2. Adım: Seçenekleri teker teker inceleyelim:
- A) Ben → ... musun? ❌ "mu" kalın ünlü, doğru. Ancak "-sun" eki "Sen" (2. tekil kişi) için kullanılır. "Ben" öznesi ile "musun" kişi eki uyumsuzdur. Doğrusu "muyum?" olmalıydı.
- B) O → ... mu? ✅ "mu" kalın ünlü, doğru. "O" öznesi için kişi eki gerekmez, sadece "mu?" eklenir. Doğru.
- C) Siz → ... musunuz? ✅ "mu" kalın ünlü, doğru. "-sunuz" eki "Siz" (2. çoğul kişi) için doğru kullanılmıştır. Doğru.
- D) Onlar → ... mu? ✅ "mu" kalın ünlü, doğru. "Onlar" öznesi için kişi eki gerekmez, sadece "mu?" eklenir. Doğru.
- ➡️ 3. Adım: Görüldüğü gibi A seçeneğinde, soru ekinin ünlü uyumu doğru olsa da kişi eki yanlış kullanılmıştır.
✅ Cevap, yazımı doğru olan bir kişi için tamamlanması istendiğinden, B, C ve D seçenekleri doğrudur. Ancak soru "hangisi" diye sorduğu ve genellikle tek cevap beklendiği için, en temel ve ek almamış doğru cevap B seçeneğidir. A seçeneğinde ise açık bir yazım/uyum hatası vardır.
