Çözümlü Örnek 4
Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir otobiyografiden alınmış olabilir? Nedenini, otobiyografinin anlatıcı ve içerik özelliklerine dikkat ederek açıklayınız.
- A) "Yazarımız, 1970'li yıllarda İstanbul'da geçen çocukluğunu romanlarında sıklıkla işlemiştir."
- B) "O gün sınavdan düşük not aldığımı öğrenince, dünyam başıma yıkıldı sanmıştım."
- C) "Araştırmalarıma göre, sanatçı en verimli dönemini 40'lı yaşlarında yaşamıştır."
- D) "Ahmet Haşim, 'Melali anlamayan nesle aşina değiliz' dizesiyle büyük beğeni toplamıştır."
Çözüm:
💡 Doğru seçeneği bulmak için, cümlenin kimin ağzından söylendiğine ve ne anlattığına bakmalıyız.
- ➡️ Adım 1: Anlatıcıyı Belirle - Otobiyografide anlatıcı, yazarın kendisidir ve "ben" dilini kullanır. Bu nedenle, birinci tekil şahıs (ben) ağzından yazılmamış seçenekleri eleyebiliriz.
- A) "Yazarımız" diye başlıyor. (3. Tekil Şahıs) ❌
- B) "...not aldığımı... sanmıştım." (1. Tekil Şahıs - "ben") ✅
- C) "Araştırmalarıma göre..." (1. Tekil Şahıs ama bir başkası hakkında bilgi veriyor) ❌
- D) "Ahmet Haşim..." (3. Tekil Şahıs) ❌
- ➡️ Adım 2: İçeriği İncele - Otobiyografinin içeriği, yazarın kendi kişisel ve özel yaşamına, anılarına, duygularına dair olmalıdır.
- B) Seçeneği, yazarın geçmişte yaşadığı kişisel bir duygu durumunu ("dünyam başıma yıkıldı") doğrudan anlatmaktadır. Bu, otobiyografik bir içeriktir. ✅
- C) Seçeneği ise bir başkası hakkında nesnel bir araştırma bilgisi içerir. Bu bir biyografi veya eleştiri yazısından alınmış olabilir. ❌
✅ Sonuç: Doğru cevap B seçeneğidir. Çünkü bu cümle, birinci tekil şahıs (ben) ağzından söylenmiştir ve yazarın kendi kişisel bir anısına ve duygusuna odaklanmaktadır. Bu iki özellik, onu bir otobiyografi metni yapar.
