Soru:
Trajedi türünün amacı, Aristoteles'in "Poetika" adlı eserinde "acıma ve korku duygularını uyandırarak ruhu tutkulardan arındırmak" olarak tanımlanır. Bu tanıma göre, bir seyirci trajedi izlerken nasıl bir psikolojik süreçten geçer? Bu süreci "Katharsis" (arınma) kavramını da merkeze alarak açıklayınız.
Çözüm:
💡 Seyircinin trajedi karşısındaki duygusal yolculuğunu adım adım inceleyelim.
- ➡️ 1. Adım: Özdeşim Kurma: Seyirci, sahnedeki soylu ve iyi niyetli ama zaafları olan kahramanla (örneğin Oidipus) kendini özdeşleştirir. Onun mücadelesini ve çabalarını anlar.
- ➡️ 2. Adım: Acıma ve Korku Duygularının Uyanması: Kahramanın başına gelen kaçınılmaz felaketi gördükçe, seyircide iki temel duygu oluşur. Acıma: Hak etmediği halde bu sona uğrayan kahramana karşı duyulan üzüntü. Korku: "Aynı şey benim de başıma gelebilir" endişesi.
- ➡️ 3. Adım: Katharsis (Arınma): Bu yoğun acıma ve korku duyguları, oyun boyunca seyirci tarafından adeta "yaşanır" ve boşaltılır. Sonuçta, seyirci bu olumsuz duygulardan arınmış, dinginleşmiş ve ahlaki bir dersle sahneden ayrılmış olur.
✅ Sonuç olarak, trajedinin amacı seyirciyi eğlendirmek değil, onu bu duygusal arınma (Katharsis) sürecinden geçirerek ahlaki ve ruhsal bir olgunluğa ulaştırmaktır.