Soru: Servet-i Fünun Dönemi'nde "sanat için sanat" anlayışı neden benimsenmiştir? Bu anlayışın edebi eserlere yansımalarını örneklerle açıklayınız.
Çözüm: Servet-i Fünun Dönemi'nde (1896-1901) "sanat için sanat" anlayışının benimsenmesinin başlıca nedenleri:
- Dönemin siyasi baskıları (II. Abdülhamid istibdatı) nedeniyle toplumsal konulara açıkça değinilememiş, sanatçılar içe dönük bir tutum sergilemiştir.
- Batı edebiyatından etkilenerek estetik ve biçimsel mükemmellik ön plana çıkarılmıştır.
Bu anlayışın edebi yansımaları:
- Şiirde ağırlıklı olarak bireysel duygular, karamsarlık, hayal-gerçek çatışması işlenmiştir (örneğin, Tevfik Fikret'in "Sis" şiiri).
- Romanlarda kapalı mekanlar, psikolojik tahliller ve aşk temaları öne çıkmıştır (örneğin, Halit Ziya Uşaklıgil'in "Aşk-ı Memnu" romanı).
- Dil ağır ve süslü hale gelmiş, Arapça-Farsça kelimeler yoğunlukla kullanılmıştır.
Bu dönem, Türk edebiyatında modern tekniklerin ve derinlikli anlatımın gelişmesine katkı sağlamıştır.