Soru:
Türkiye'nin göreceli konumunun iklim üzerindeki etkilerini açıklayınız. Aşağıdaki faktörlerden hangisi veya hangileri bu etkiye örnektir?
- I. Üç tarafının denizlerle çevrili olması
- II. Ortalama yükseltisinin fazla olması
- III. Önemli boğazlara sahip olması
- IV. Doğu-batı yönlü uzanışı
Çözüm:
💡 Göreceli konum, bir yerin çevresindeki denizlere, kıtalara, komşulara veya yeryüzü şekillerine göre bulunduğu yerdir ve bu durum iklimi doğrudan etkiler.
- ➡️ Birinci Adım (I. Madde): "Üç tarafının denizlerle çevrili olması", Türkiye'nin denizlere göre konumunu ifade eder. Bu durum kıyı bölgelerde ılıman bir iklim oluşmasını sağlar. Etkilidir.
- ➡️ İkinci Adım (II. Madde): "Ortalama yükseltisinin fazla olması", Türkiye'nin yer şekillerine göre konumunun bir sonucudur. Yükselti arttıkça sıcaklık azalır. Bu, İç Anadolu ve Doğu Anadolu'da karasal iklimin görülmesinin nedenlerindendir. Etkilidir.
- ➡️ Üçüncü Adım (III. ve IV. Madde): "Boğazlara sahip olması" jeopolitik önemi artırırken, "Doğu-batı yönlü uzanışı" ise farklı enlemlerde iklim çeşitliliği yaratır. Ancak soru kökü özellikle iklim üzerindeki etkiyi sorgulamaktadır. IV. madde iklimi doğrudan etkilerken, III. madde iklimden çok ulaşım ve ticaretle ilgilidir.
✅ Sonuç olarak, iklim üzerinde doğrudan etkisi olan faktörler I, II ve IV'tür.
