Soru:
Dünya, şekildeki gibi 4 farklı konumdan geçerek Güneş etrafındaki dolanımını tamamlar. Kuzey Yarım Küre'de sonbahar mevsimi yaşanmaya başladığında Dünya hangi konumdadır? (Oklar Dünya'nın dolanım yönünü göstermektedir.)
(Not: Soru, 21 Mart - 21 Haziran - 23 Eylül - 21 Aralık tarihlerine karşılık gelen 4 konumlu bir şekil içermektedir. Şekil olmadan mantık yürütülecektir.)
- A) Güneş ışınlarının Ekvator'a dik geldiği, gündüz ve gecenin eşit olduğu konum.
- B) Kuzey Yarım Küre'nin Güneş'e en çok eğik olduğu konum.
- C) Güney Yarım Küre'de yaz mevsiminin başlangıcı olan konum.
- D) Kuzey Kutup Noktası'nda 6 aylık gecenin başladığı konum.
Çözüm:
💡 Soru, Dünya'nın yıllık dolanımındaki özel tarihleri ve mevsim başlangıçlarını bilmemizi istiyor. Şekil olmadığı için seçeneklerden gidelim.
- ➡️ 1. Adım: Kuzey Yarım Küre'de sonbahar mevsimi 23 Eylül tarihinde başlar. Bu tarih, Sonbahar Ekinoksu'dur.
- ➡️ 2. Adım: 23 Eylül'ün özelliklerini hatırlayalım:
- Güneş ışınları Ekvator'a dik gelir.
- Dünyanın her yerinde gece ve gündüz süresi eşittir (12 saat).
- Kuzey Yarım Küre'de sonbahar, Güney Yarım Küre'de ise ilkbahar başlangıcıdır.
- ➡️ 3. Adım: Şıkları bu bilgilerle tek tek inceleyelim:
- A) "Güneş ışınlarının Ekvator'a dik geldiği, gündüz ve gecenin eşit olduğu konum." → Bu, tam olarak 23 Eylül (ve 21 Mart) konumunun tanımıdır. ✅
- B) "Kuzey Yarım Küre'nin Güneş'e en çok eğik olduğu konum." → Bu, 21 Haziran konumudur. ❌
- C) "Güney Yarım Küre'de yaz mevsiminin başlangıcı olan konum." → Bu, 21 Aralık konumudur. ❌
- D) "Kuzey Kutup Noktası'nda 6 aylık gecenin başladığı konum." → Bu, 23 Eylül değil, 23 Eylül'den sonra karanlık dönem başlar ama 6 aylık gece 21 Eylül'de değil, Kuzey Kutbu için 23 Eylül civarında başlar ancak kesin ifade 21 Aralık (Kış Gündönümü) için daha belirgindir. En net ifade, 6 aylık gecenin başlangıcı 23 Eylül'dür. Bu şık doğru olabilir ama A şıkkı daha direkt ve hatasız.
- ➡️ 4. Adım: D şıkkı tartışmalı olabilir. Ancak A şıkkı, 23 Eylül'ün en temel ve tartışmasız iki özelliğini verdiği için en doğru cevaptır.
✅ Sonuç olarak, Kuzey Yarım Küre'de sonbaharın başlangıcı olan konumu en net tanımlayan ifade A şıkkı'dır.
