Soru:
Bir miyelinli nöronda, iki Ranvier boğumu arasındaki mesafe \(d\) olsun. Bu mesafenin çok kısa veya çok uzun olmasının aksiyon potansiyeli iletimi üzerindeki olası olumsuz etkileri neler olabilir?
Çözüm:
💡 Bu soru, saltatuar iletimin fiziksel temelini ve boğumlar arası mesafenin optimizasyonunu anlamamızı gerektiriyor.
- ➡️ Mesafenin çok kısa olması (\(d\) çok küçük):
- ➡️ Aksiyon potansiyeli çok sık yenilenmek zorunda kalır. Bu, daha fazla enerji (ATP) harcanması anlamına gelir ve verimlilik düşer.
- ➡️ İletim hızı beklenenin altında kalabilir, çünkü her boğumda aksiyon potansiyelinin oluşması için gereken minimum zaman vardır.
- ➡️ Mesafenin çok uzun olması (\(d\) çok büyük):
- ➡️ Bir boğumda oluşan elektriksel sinyal (deplorizasyon), bir sonraki boğuma ulaşana kadar yeterli şiddeti koruyamayabilir ve zayıflayabilir. Buna "sinyal sönmesi" denir.
- ➡️ Zayıflamış sinyal, bir sonraki boğumdaki voltaj kapılı sodyum kanallarını açmak için yeterli eşik değerine ulaşamayabilir. Bu durumda aksiyon potansiyeli iletimi kesilir.
✅ Sonuç: İletimin hem verimli hem de güvenilir olabilmesi için boğumlar arası mesafe (\(d\)), aksonun çapı ve miyelin kalınlığı gibi faktörlere bağlı olarak optimal bir aralıkta olmalıdır.